- A mund të transmetohen Koronaviruset dhe Koronavirus i ri nga një person tek tjetri?
Po, disa koronaviruse mund të transmetohen nga një person tek tjetri, zakonisht pas kontaktit të ngushtë me një pacient të infektuar, për shembull midis anëtarëve të familjes ose në një mjedis të kujdesit shëndetësor.
Koronavirus i ri, përgjegjës për sëmundjen e COVID-19 gjithashtu mund të transmetohet nga një person tek tjetri përmes kontaktit të ngushtë me një rast të infektuar.
- Si transmetohet Koronavirus i ri nga një person tek tjetri?
Koronavirus i ri është një virus i rrugëve të frymëmarrjes që përhapet kryesisht përmes kontaktit të ngushtë me një person të sëmurë. Mënyrat kryesore të përhapjes nga personi i infektuar janë nëpërmjet:
- pështymës, kollitjes dhe teshtitjes
- kontakteve personale të drejtpërdrejta
- duarve, për shembull duke prekur me duart e ndotura (ende jo të lara) gojën, hundën apo sytë
- në raste të rralla, infeksioni mund të ndodhë përmes kontaminimit fekal.
Zakonisht sëmundjet e frymëmarrjes nuk transmetohen me ushqim, i cili në çdo rast duhet të trajtohet duke respektuar praktikat e mira të higjienës dhe duke shmangur kontaktin midis ushqimit të papërpunuar dhe atij të gatuar.
Gjithsesi, ende vazhdojnë studimet për të kuptuar më mirë se si transmetohet ky lloj virusi.
- Cili është përkufizimi i “kontaktit të ngushtë”?
Sipas ECDC, “kontakt i ngushtë” do të konsiderohen:
- Çdo person qe jeton në të njëjtën shtëpi.
- Çdo person qe ka kontakt menjëherë me një rast ose me lëngjet trupore ose mostrat laboratorike.
- Çdo punonjes shendetesor qe ka dhene direkt kujdes shendetesor per pacientet me 2019-nCoV, ka punuar me punonjes shendetesor te infektuar me 2019-nCoV.
- Çdo person apo persona qe kane vizituar paciente, apo kane qendruar ne te njejtin mjedis te kujdesit shëndetësor me pacient me 2019-nCoV sidomos, kur rasti i është nënshtruar një procedure që gjeneron aerosol.
- Çdo person qe punon ne afersi dhe ngushtesisht apo ka qene ne te njejtin mjedis te mbyllur si psh. klase ne shkolle me pacient me 2019-nCoV.
- Çdo person qe ka qëndruar brenda 2 metrave në distancë nga rasti, në çdo mjedis që nuk është përmendur më lart për çfarëdolloj kohe.
- Çdo person qe ka udhetuar sebashku me nje pacient ose me shume paciente me 2019-nCoV me cfaredo lloj mjeti.
Personat që udhëtojnë në avion në të njëjtin rresht ose në dy rreshtat para dhe pas një rasti të dyshuar ose të konfirmuar me COVID-19; shoqëruesit e udhëtimit ose kujdestarët; dhe anëtarët e ekuipazhit që kanë shërbyer në seksionin e avionit ku ishte ulur “rasti”. Nëse “rasti” ka një simptomatologji të rëndë ose ka lëvizur brenda avionit, çka tregon ekspozim më të madh të pasagjerëve, duhen konsideruar si kontakte të ngushta të gjithë pasagjerët të ulur në të njëjtin seksion të avionit ose në të gjithë avionin.
- Si të trajtojmë “kontaktin e ngushtë” të një rasti të konfirmuar me COVID-19?
Çdo individ që raporton çfaredolloj kontakti me një rast të dyshuar, të mundshëm ose të konfirmuar me 2019 n-CoV duhet të raportohet pranë NJVKSH-së përkatëse menjëherë, dhe më pas, prej NJVKSH ose pranë ISHP-së me formularin e hetimit. Kjo procedurë duhet të kryhet menjëherë dhe brenda 24 orëve.
Sa më shpejt të jetë e mundur, NJVKSH në bashkëpunim me ISHP-në, fillon identifikimin e personave që kanë patur të njëjtin ekspozim si rasti i dyshuar apo i mundshëm (subjekte të ko- ekspozuara) dhe subjekteve që kishin kontakt të ngushtë me rastin gjatë periudhës së tij simptomatike ose dhe perpara shfaqjes se shenjave klinike.
Në pritje të konfirmimit të rastit, për shkak të paqartësive të rëndësishme të deritanishme në lidhje me këtë sëmundje cdo kontakt duhet te mbahet ne vetekarantine dhe pas konfirmimit te rastit, kontaktet qendrojne ne vetekarantine apo ne nje mjedis te pershtatur si karantine per te siguruar distancimin social te tyre duke zbatuar rregullat e karantines.
- Kush mund të infektohet nga Koronavirus i ri?
Personat të cilët jetojnë ose kanë udhëtuar në zona të infektuara me Koronavirus-in e ri mund të rrezikojnë infeksionin. Aktualisht, Koronavirusi i ri po qarkullon në Kinë ku raportohet numri më i madh i rasteve. Në vendet e tjera, shumica e rasteve të raportuara kohët e fundit kanë udhëtuar në Kinë. Pak raste të tjera kanë ndodhur tek ata që kanë jetuar ose bashkëpunuar ngushtë me njerëz të infektuar në Kinë. Po ashtu ka vende ku ka qarkullim komunitar si psh ne Korene e Jugut, Hong Kong, Japoni, Tailande, si dhe kohet e fundit ne Itali.
- A mund të përhapet infeksioni nga Koronavirus i ri nga një rast që nuk ka simptoma (rast asimptomatik)?
Sipas të dhënave të disponueshme aktualisht, njerëzit simptomatikë janë shkaku më i shpeshtë i përhapjes së virusit. OBSH e konsideron të rrallë infeksionin nga Koronavirusi përpara se të shfaqen simptomat megjithse eshe kjo mundesi ekziston.
- A është e vërtetë që Koronavirusi i ri mund të transmetohet përmes kontaktit me shufrat apo dorezat mbajtëse të autobusëve duke qenë afër një personi që kollitet?
Bazuar në të dhënat e disponueshme, konsiderohet shumë e pamundur që një infeksion të mund të merret përmes shufrave apo dorezave mbajtëse të autobusit. Nga ana tjetër, aktualisht jemi në mes të sezonit të gripit. Prandaj, nëse shfaqen simptoma të tilla si ethe, kollë, dhimbje të fytit, dhimbje koke dhe, veçanërisht, vështirësi në frymëmarrje, duhet të konsultoheni me mjekun tuaj. Sidoqoftë, për të parandaluar infeksionet, përfshirë infeksionet e frymëmarrjes, është praktikë e mirë të lani duart shpesh dhe me kujdes pasi të prekni objektet dhe sipërfaqet potencialisht të ndotura para se të prekni fytyrën, sytë dhe gojën.
- A janë profesionistët e kujdesit shëndetësor në rrezik për t’u nfektuar nga Koronavirus i ri?
Po, ky grup profesionistësh është në rrezik, pasi ata bien në kontakt me pacientët më shpesh sesa popullata e përgjithshme. Organizata Botërore e Shëndetit rekomandon që profesionistët e kujdesit shëndetësor të zbatojnë masat e duhura parandaluese dhe kontrolluese për infeksionet në përgjithësi dhe infeksionet e frymëmarrjes në veçanti.
Mbroni të dashurit tuaj nga COVID-19
